جراحی چاقی که به عنوان جراحی کاهش وزن نیز شناخته میشود، یک روش پزشکی است که برای کمک به افراد مبتلا به چاقیهای مفرط طراحی شده است. جراحان از انواع مختلف جراحی چاقی از جمله بای پس معده، اسلیو معده و باندینگ معده برای درمان انواع چاقی استفاده میکنند. این جراحیها با کاهش اندازه معده یا تغییر فرآیند هضم برای محدود کردن مقدار غذایی که فرد میتواند بخورد و یا جذب کند، کار میکنند. در این مقاله به طور جامع به بررسی جراحی چاقی میپردازیم.
هدف از جراحی چاقی
هدف اساسی جراحی چاقی، محدود کردن دریافت غذا و کاهش جذب غذا در معده و روده است. فرآیند هضم از دهان شروع می شود، جایی که غذا جویده می شود و با بزاق و سایر ترشحات حاوی آنزیم مخلوط می شود. سپس غذا به معده می رسد و در آنجا با ترشحات گوارشی مخلوط شده و تجزیه می شود تا مواد مغذی و کالری جذب شوند. سپس هضم سریعتر می شود زیرا غذا به دوازدهه (اول قسمت روده کوچک) می رود و در آنجا با صفرا و آب پانکراس مخلوط می شود.
انجام جراحی چاقی جهت تغییر یا قطع این نوع فرآیند هضم طراحی شده تا مواد غذایی به شیوه معمول تجزیه و جذب نشود. کاهش مقدار مواد مغذی و کالری جذب شده، بیماران را قادر می سازد وزن خود را کاهش دهند و خطر ابتلا به خطرات یا اختلالات سلامت مرتبط با چاقی را کاهش دهند.
قبل از جراحی چاقی باید چه مواردی را در نظر بگیرید!
جراحی چاقی معمولاً برای افرادی توصیه میشود که دارای شاخص توده بدنی40 یا بالاتر، یا 35 و بالاتر با دارا بودن شرایط مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2، فشار خون بالا، یا آپنه انسدادی خواب هستند. داوطلبان جراحی چاقی باید یک ارزیابی جامع برای آمادگی جسمی و روانی برای این عمل را انجام دهند.
جراحی چاقی چیست؟
جراحی چاقی یا جراحی لاغری روشی است که امروزه نه تنها در کشور ما، بلکه در تمام دنیا در حال انجام است و قدمت آن به بیش از ۶۰ سال میرسد. در گذشته این جراحی با متد لاپاراتومی یا به صورت جراحی باز، انجام میشد و جراح یک برش 15 تا 30 سانتیمتری در شکم بیمار ایجاد میکرد، در این روش مدت زمان بستری و میزان درد بیمار خیلی بیشتر از روش فعلی بوده است.
امروزه جراحی چاقی به وسیله تکنیک لاپاروسکوپی انجام میشود که در آن طول مدت بستری بیمار به یک الی دو روز کاهش پیدا کرده و میزان درد بیمار نیز به کمترین مقدار خود رسیده است.
لاغری با لاپاراسکوپی با ایجاد پنج شکاف در اندازه یک بند انگشت روی شکم فرد انجام میگردد؛ به همین دلیل بعد از جراحی، بیمار خیلی زود به زندگی عادی و روال کاری روزمره خویش بازگشت خواهد داشت و عوارض بسیار کمتری نسبت به سایر عملها خواهد داشت.
چه کسانی کاندیدای مناسبی برای جراحی چاقی هستند؟
افرادی که شاخص توده بدنی یا BMI آنها بیشتر از ۴۵ واحد است، یا در کنار شاخص توده بدنی ۳۵ به بالای خود، دچار بیماریهای دیابت و آپنه و… شدهاند، کاندیدای مناسبی برای انواع جراحیهای چاقی هستند.
اما پیش از آن خوب است بدانید که در مجموع روشهای جراحی چاقی به دو طریق انجام میشوند و بر بدن تاثیر میگذارند.
- اولین روش کاهش وزن، به وسیله کاهش ورودی معده است که با محدود کردن فضای معده انجام میشود.
- دیگری محدود کردن روده که نقش جذب مواد را ایفا میکند. تاثیر بر هر کدام از این اندامها میتواند ذخایر اضافه انرژی بدن را از بین ببرد.
نمونه واقعی بیمار بعد از جراحی چاقی در تصاویر زیر قابل مشاهد است.
انواع جراحی های چاقی
جراحی چاقی به درمان و تغییر اندازه چاقی های مفرط کمک میکند. در واقع جراحی چاقی آخرین راه حل برای درمان چاقی است. در ادامه به معرفی انواع مدل های جراحی چاقی میپردازیم:
باندینگ یا حلقه گذاری معده
یکی از سادهترین روشهای کوچکتر کردن حجم معده به منظور لاغری، باندینگ یا حلقه گذاری معده است. عملی که با اعمال کوچکترین تغییرات روی سیستم گوارش، میتواند حجم ورودی غذا را کاهش داده و اینگونه موجب جلوگیری از اضافه وزن شود. در باندینگ یک نوار قابل تنظیم سیلیکونی دور قسمت بالایی معده قرار میگیرد. این نوار باعث میشود معده پس از جذب مقدار کمی غذا، جایی برای دریافت مواد بیشتری نداشته باشد. از این رو فرد اگر بیشتر از حد معین غذا بخورد، استفراغ خواهد کرد. اگرچه این شیوه جراحی آسان است، اما معمولا بازدهی پایینتری نسبت به دیگر انواع جراحی های چاقی دارد.
بای پس معده
جراحی بای پس معده از روشهای استاندارد و پیچیدهتر جراحی های چاقی به شمار میرود که کاهش وزن و لاغری بیشتر و پایدارتری ایجاد میکند. در بای پس هم معده محدودتر شده و ظرفیت خوردن غذا را کاهش میدهد و هم فرآیند هضم و جذب مواد دستخوش تغییرات موثر میشود. شیوه کلی این روش به این صورت است که پزشک جراح میانبری برای گوارش ایجاد میکند. با تقسیم معده به دو بخش فوقانی و تحتانی بخش فوقانی کوچکتر عملیات دریافت غذای کمتر را به عهده میگیرد و به طور مستقیم به روده منتهی میشود. و بخش تحتانی صرفا در ترشح آنزیمها و ویتامینهای لازم کاربرد دارد.
گاسترکتومی اسلیو معده
جراحی اسلیو معده، که به نام اسلیو عمودی نیز شناخته میشود، با کاهش حجم معده موجبات لاغری را فراهم میکند. از میان جراحی های چاقی متنوع، اسلیو نیز از پربازدهترین روشها است. در این شیوه جراحی، پزشک حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد معده را برش داده و برمیدارد و ظاهری موز مانند برای معده ایجاد میکند. معده باقی مانده نه تنها حجم کمتر غذا را در خود جای میدهد و سیری زودهنگام را به دنبال دارد، بلکه با سرکوب هورمونهای گرسنگی به لاغری بیشتر و راحتتر کمک میکند. اسلیو معده روش خوبی برای تعدیل و تنظیم هورمونی و سوخت و ساز بدن است. این جراحی که به صورت لاپاراسکوپی انجام میشود، دوره نقاهت و جراحت کوتاهتری را برای فرد به همراه دارد. همچنین از مزایای اسلیو عوارض و خطرات کمتر آن است که امکان جراحی ایمنتر را فراهم میآورد.
اقدامات قبل جراحی های چاقی
اگرچه اعمال مختلف عمل چاقی شیوههای متنوعی دارند. اما همه، اقداماتی تهاجمی با هدف مشابه هستند که اقدامات مراقبتی قبل از عمل را الزام میبخشند.
از جمله اقدامات مهم مراقبتی قبل از اعمال جراحی چاقی میتوان به کاهش وزن با رژیم و ورزش و محدود کردن مصرف دخانیات اشاره کرد. بهتر است قبل از انجام عمل وزن خود را کمتر کنید و با قطع مصرف دخانیات و به خصوص سیگار، روند بهبودی را سرعت ببخشید.
چند هفته قبل از اعمال جراحی و به منظور تنظیم انعقاد خون، باید مصرف داروهای ضد انعقادی و رقیق کننده خون چون آسپرین، ژلوفن و.. و همچنین مکملها و ویتامینها را قطع نمایید.
پیش از اعمال مختلف جراحی های چاقی، ناشتا بودن به مدت نیم شبانه روز (یا بیشتر) الزامی است. به این نکات نیز توجه داشته باشید، تا عملی کم خطر و پربازده را تجربه کنید.
مقدار کاهش وزن بعد از جراحی چاقی چقدر است؟
در بسیاری از موارد، افراد پس از اجرای جراحی چاقی تا حدود 50 تا 70 درصد از وزن خود را از دست میدهند، که میتواند به بهبود سلامت و کاهش خطر ابتلا به بیماریها کمک کند. به عنوان مثال:
- جراحی بای پس معده میتواند باعث کاهش وزن 60 تا 80 درصد از وزن اولیه شخص گردد.
- در عین حال، جراحی اسلیو معده نیز به نسبت 50 تا 70 درصد کاهش وزن منجر میشود.
- جراحی مینی اسلیو معده با کاهش 40 تا 60 درصد از وزن اولیه فرد مواجه میشود.
- جراحی باند معده نیز حدود 30 تا 50 درصد از وزن را کاهش میدهد.
جراحی چاقی چه بیماری هایی را درمان میکند؟
- دیابت نوع 2: کاهش وزن میتواند به بهبود حساسیت به انسولین و کنترل بهتر قند خون در افراد دیابتی کمک کند.
- فشار خون بالا: کاهش وزن با تأثیر بر سیستم قلب و عروق، میتواند منجر به کاهش فشار خون و کاهش خطر بیماریهای قلبی شود. جالب است بدانید درمان فشار خون با جراحی چاقی برای بیماران امکان پذیر است.
- هایپرلیپیدمی (چربی خون بالا): جراحی چاقی ممکن است با کاهش مقادیر چربی خون، به بهبود لیپیدهای خون کمک کند.
- بیماری های مرتبط با تنفس: افراد چاق ممکن است به مشکلات تنفسی مانند آپنه خواب و هیپرتانسیون ریه دچار باشند. کاهش وزن با جراحی میتواند به بهبود توانایی تنفسی و سایر عوارض چاقی کمک کند.
- آرتریت: کاهش وزن میتواند فشار روی مفاصل را کاهش دهد و به کاهش درد و مشکلات آرتریت کمک کند.
- سندرم تاخیر تخمکگذاری: در برخی از خانمها با چاقی، سندرم تاخیر تخمکگذاری ممکن است وجود داشته باشد. کاهش وزن میتواند فرصتهای باروری را افزایش دهد.
بهترین جراحی های چاقی کدام هستند؟
اگرچه پاسخ این سوال که بهترین جراحی چاقی کدام روش جراحی است را در ادامه بررسی میکنیم، اما باید بدانید که جراحی آخرین راه حل لاغری است. به طور کلی نمیتوان تعیین کرد که کدام روشهای جراحی های چاقی بهتر هستند. این شیوهها هر کدام مزایا و معایبی دارند و با ریسکها و فرصتهای گوناگونی برای بیماران همراه هستند؛ به این ترتیب نیاز است بهترین روش با بررسی و تشخیص پزشک انتخاب شوند.
پس از اینکه تمام روشهای رژیم غذایی، ورزش، داروهای لاغری (تجویزی پزشک) و روشهای دیگر غیر تهاجمی را امتحان کرده و پاسخی دریافت نکردید، میتوانید به بهترین جراح چاقی در تهران مراجعه نموده و با کمک ایشان بهترین نوع جراحی چاقی را انتخاب کنید.
یک پزشک ماهر با بررسی آناتومی، شرایط و بیماریهای فرد و همچنین در نظر گرفتن ریسکهای هر عمل، تشخیص میدهد کدام جراحی چاقی برای کدام بیمار میتواند بهترین نتیجه را داشته باشد.
کلام اخر
شما با انجام جراحی چاقی می توانید برای همیشه بادردسرهای چاقی خداحافظی کنید و سبک زندگی سالم و با کیفیتی را داشته باشید.
در صورتی که تمایل به عمل چاقی دارید و فکر می کنید که کاندید مناسبی برای این جراحی هستید با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید. دکتر ناصر ملک پور فلوشیپ فوق تخصصی جراحی لاپاروسکوپی، جراحی چاقی و متابولیک با بیش از هزاران جراحی چاقی میتوانند بهترین مشاوره و جراحی را برای شما عزیزان انجام دهند.
