سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال شایع در دستگاه گوارش است که با علائمی مانند درد و ناراحتی در بخش‌های مختلف روده، تغییرات در الگوی مدفوع، مشکلات نفخ و دلپیچه همراه است. این علائم در فرد به صورت دوره‌ای و یا پایدار بروز پیدا می‌کند.
سندرم روده تحریک پذیر یا IBS چیست؟
سندرم روده تحریک پذیر در دسته بیماری‌های گوارشی بسیار شایع همراه با درد در میان افراد است که علائم شدید ناخوشایندی را نیز همراه دارد. برخی افراد علت اصلی دردهای شکمی خود را نمی‌شناسند و به ناچار آن را تحمل می‌کنند اما درواقع بسیاری از این اشخاص پس از بررسی‌های پزشکی، متوجه می‌شوند که این دردها ناشی از بروز این بیماری است. تحریک پذیری روده، درد و پیچش‌های شدیدی در ناحیه شکم را برای فرد ایجاد می‌کند که کنترل یا درمان آن نیز باعث بهبود این علائم می‌شود.
در حالی که علت دقیق IBS ناشناخته است، عواملی مانند عبور خیلی سریع غذا از روده یا خیلی آهسته، اعصاب بیش از حد حساس در روده، استرس و سابقه خانوادگی در این مورد نقش دارند.
سندرم روده تحریک پذیر در گروه بیماری های مزمن قرار دارد و جالب است بدانید که این علائم در سال‌های مختلف احتمال تغییر دارد و ممکن است حتی در شرایط مختلف نیز نشانه‌های متفاوتی را برای فرد ایجاد کند. سندرم روده تحریک پذیر در خانم‌ها بسیار بیشتر از آقایان شایع بوده، اما آنچنان خطرناک نیست ولی باید حتما تحت درمان قرار بگیرد تا چالش‌ها و ناخوشی‌های مرتبط با آن نیز برطرف شود.
آیا می‌دانید لاپاراسکوپی روده چگونه انجام می‌شود؟
علائم سندرم روده تحریک پذیر
علائم سندرم روده تحریک‌پذیر در افراد متفاوت است و ممکن است که یک شخص به هیچ عنوان دارای درد و نفخ نشود و به عنوان مثال فقط دل پیچه داشته باشد. به طور کلی برخی از این علائم شایع شامل موارد زیر است:
- درد و ناراحتی در ناحیه شکم به طور معمول در بخش پایینی شکم
- تغییرات در الگوی مدفوع، از جمله اسهال، یبوست، یا ترکیبی از هر دو
- احساس پر شدن در شکم
- مشکلات معده، باد در شکم و احساس نفخ
- احساس دلپیچه و معده درد
- تغییرات در شکل و ساختار مدفوع
- احساس خستگی و بی‌انرژی بودن
دلایل سندرم روده تحریک پذیر
- در حال حاضر دلایل دقیق سندرم روده تحریک پذیر هنوز کاملاً مشخص نشده است اما برخی از عوامل و علل نیز ممکن است که در این میان تاثیر زیادی داشته باشند. به طور کلی پزشکان اظهار دارند که عوامل میکروبی و گاستروانتریت برای ایجاد این بیماری و تاثیر بر سیستم ایمنی نقش خواهد داشت و تغییرات بسیار شدید و جدی را در روده‌ها ایجاد می‌کنند و از دلایل اصلی ایجاد این نوع سندرم هستند.
- برخی افراد حساسیت بیش از حدی نسبت به مواد خاص در غذاها، محصولات لبنی یا مواد افزودنی غذایی دارند که می‌تواند عوارضی مانند دل پیچه و اسهال را ایجاد کند.
- عوامل استرس زا و اضطراب آور می‌توانند تاثیرات نامطلوبی بر روی فعالیت روده و مدفوع داشته باشند.
- رژیم غذایی نامناسب، مصرف ناقص یا بی‌توجهی به ساعت غذا خوردن می‌تواند به وجود آمدن علائم IBS کمک کند.
- عواملی مانند عفونت‌های روده‌ای و عوامل محیطی ممکن است نقشی در توسعه این بیماری ایفا کنند.
- ژنتیک نیز ممکن است نقشی در ابتلا به IBS داشته باشد.
بهترین جراح لاپاراسکوپی در تهران با تجربه هزاران عمل موفق را بشناسید!
سندرم روده تحریک پذیر چه خطرات و عوارضی دارد؟
سندرم روده تحریک‌پذیر خطرات ناراحت‌کننده‌ای برای افراد مبتلا به همراه دارد و به طور معمول زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد اما معمولاً خطرات جدی ندارد. با این حال، برخی از خطرات و عوارضی که ممکن است با این سندرم همراه باشند عبارتند از:
- اختلال در کیفیت زندگی: علائم IBS می‌توانند منجر به اختلال در کیفیت زندگی شود، از جمله تأثیرات بر روابط اجتماعی، کارایی در محیط کار و فعالیت‌های روزمره.
- مشکلات تغذیه‌ای: برخی افراد ممکن است از مصرف بعضی از مواد غذایی محروم شوند و تغذیه‌ای ناکافی داشته باشند که می‌تواند به مشکلات تغذیه‌ای منجر شود.
- عوارض اجتناب‌ناپذیر: اگرچه IBS خطرات جدی ندارد، اما علائم مزاج‌های شدید می‌توانند باعث ایجاد مشکلات اجتناب‌ناپذیری مانند تحریک و التهاب روده‌ای شوند.
بیشتر بدانید: سندروم دامپینگ چیست و چگونه درمان می‌شود؟
راه های تشخیص سندرم روده تحریک پذیر چیست؟
راه‌های تشخیص سندرم روده تحریک پذیر شامل موارد زیر می‌شود:
- پزشک تاریخچه پزشکی شما و علائمی که تجربه می‌کنید را مورد بررسی قرار می‌دهد. الگوی دفع مدفوع، نوع درد و ناراحتی و عواملی که می‌توانند علائم را تشدید کنند نیز مهم است.
- آزمایش‌های خون برای اندازه‌‌گیری علامت‌های التهاب و افزایش یا کاهش در سطح هورمون‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- آزمایش‌های تصویری شامل آندوسکوپی و کولونوسکوپی می‌شود که با استفاده از آن‌ها می‌توان علائم را بررسی کرد. همچنین بررسی دقیق ساختار داخلی روده و انجام آزمایش‌های تصویری مانند آندوسکوپی و کولونوسکوپی، بیماری‌های دیگر را از IBS متمایز می‌کنند.
- در برخی موارد، آزمایش‌های مرتبط با مزاج از جمله حساسیت به مواد خاص در غذا ممکن است انجام شود تا عواملی که می‌توانند IBS را تحت تاثیر قرار دهند و بیماری های موجود و سندرم روده تحریک پذیر راحت‌تر شناسایی شود.
بررسی جراحی اسليو معده و ۸ حقیقت مهم درباره آن!
